OHRİD Ekonomik Gezi Rehberi
Küçük şehir, büyük miras…
Makedonya’nın batısında yer alan Ohrid, öncelikle Ohrid olarak yazılıyor ama Ohri olarak okunuyor. Ohrid denince aklımıza ilk gelen Kiril alfabesinin doğduğu şehir olması… Dahası ise tarihi… Tarihi M.Ö. 4. yüzyıllara dayanan Balkanların en sempatik şehirlerinden Ohrid şehri sanki kompakt bir turizim noktası; Ortaçağ kalesi, Bizans stiline sahip kilise, manastır, açık hava kalıntıları, antik tiyatro, camiileri ile buram buram tarih kokuyor. Bir de buna Safranbolu evlerini andıran iki üç katlı beyaz evleri ekleyin işte size Ohrid! Evler fazlasıyla Osmanlı tarzını anımsatıyor. Bunda 500 sene kadar Osmanlı himayesinde kalmasının payı büyük..
Ohrid denince ilk karşınıza çıkan bilgilerden biri geliyor: Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’ne göre Ohrid’de 365 tane kilise varmış Yani her güne 1 kilise demek oluyor bu. Ama 365 kiliseden günümüze 40 tanesi kalmış…
Makedonya, Hırvatistan’dan sonra AB’ye adaylık kazanan ilk Batı Balkan ülkesi. Fakat Yunanistan’ın Makedonya’nın adına karşı çıkmasından dolayı süreç hala tamamlanamamıştır. Nedeni de Makedonya’nın Yunanistan’ın kuzeyindeki Makedonya bölgesi üzerinde hak iddaa ettiği gerekçesi…
Makedonya’nın 8. büyük şehri ama turizmde 1. sırada yer alan Ohrid şehri 1980’de, Ohrid Gölü ise 1979 UNESCO Dünya miraslar listesine alınmış..
Arnavutluk ile sınır oluşturan Ohrid Gölü’nün 3 milyon yıl önce oluştuğu düşünülüyor. Bizce göl değil resmen deniz!
Doğruluğunu bilmiyoruz ama bir kaynaktan edindiğimiz bilgiye göre Ohrid Gölü, yukarıdan dağların suyu, gölün içinden de kaynaklar sayesinde 10 senede bir kendini yeniliyormuş. 10 sene mi bilmiyoruz ama hayatınızda göreceğiniz ender temiz göllerden biri olacağını garanti ediyoruz. Zaten o kadar temiz ki, gölün suyu içilebiliyormuş ve yüzebiliyorsunuz da. Avrupa’nın en derin ve en eski krater gölüymüş aynı zamanda kendisi..
Ohrid para birimi: Makedonya Dinarı. Ama çoğu yerde Euro da geçiyor.
Ohrid vize istemiyor.
OHRİD’ YE ULAŞIM: OHRİD’ YE NASIL GİDİLİR?
Uçak ile: Üsküp Büyük İskender Havaalanı‘ndan araç kiralayabilirsiniz. Ohrid şehir merkezine 7 km uzaklıkta St Paul the Apostle Havaalanı varmış ama biz seferlerini gösterse de internet sitesinden bi emin olamadık.. Genellikle yazın Londra, Brüksel, Amsterdam, Belgrad, Tel Aviv, Zürih’ten direkt uçuşları varmış. Seferlere göre de Ohrid şehir merkezine giden otobüsler koyuluyormuş.. Eğer St Paul the Apostle Havaalanı kullanmak istiyorsanız, gerekirse havalimanına telefon açın deriz..
Otobüs ile: Üskip’ten 3.5 saat süren otobüs yolculuğu ile Ohrid’e varabiliyorsunuz. Tek yön 10 Dolar. Otobüs terminali Ohrid şehir merkezine 2 km uzaklıkta. Dilerseniz otobüs terminalinden Ohrid şehir merkezine 2€’ya taksi tutabilirsiniz ama binmeden önce pazarlık yapmayı ya da fiyatta hemfikir olmayı unutmayın. Yazın gidecekseniz otobüs biletinizi daha önceden almalısınız. Eurobus ile Avrupa’nın farklı şehirlerinden de Ohrid’e gelmeniz mümkün.
Araç ile: Mavrovo yolu manzarası eşliğinde aracınızı sürmek kesinlikle tavsiyemiz. Dağın eteklerinden süzülerken Makedonya’nın harika doğasına tanıklık edeceksiniz. Tabii zaman açısından daha uzun sürecek ama kesinlikle değecek..
OHRİD ŞEHİR İÇİ ULAŞIM
Ohrid şehir içi ulaşım denince akla gelmesi gereken yayanbüs. Yani yürümek! Ohrid’in dar sokaklarında zaten ne minibüs, ne otobüs ne de başka bir ulaşım aracı işe yarardı. Yerel halk da aracını yol kenarlarına bırakıvermiş ya da Ohrid’nin dar sokaklarında küçük araçlar ile ulaşımlarını sağlıyorlar..
OHRİD’ DE KONAKLAMA: OHRİD’ DE NEREDE KALINIR?
Biz günü birlik Ohrid gezimizde konaklamadık. Ama sizin için bir Ohrid konaklama araştırması yaptık. Port of Ohrid yani Ohrid Limanının sağında solunda göl kıyısında kalabilirsiniz.
Ohrid konaklama fiyat aralığı 60 Dolar ila 350 Dolar arasında değişiyor. Tabii erken rezervasyon ve yoğun sezon faktörlerinin etkisini unutmayalım. Mesela Ohrid limanına 13km uzaklıktaki Ivan Rooms hem temiz hem de 68 Dolar ile uygun bir fiyata sahip. Şehrin içi olsun derseniz ortalama 200 Dolar gibi düşünebilirsiniz. Bizce Ohrid değil ama Struga‘da kalmak daha hesaplı… Biz de öyle yaptık.
OHRİD’ DE KESİNLİKLE YAPILMASI GEREKENLER?
Ohrid Gölü tekne turu: 45 dakikasi 5 Euro’ya gölde sandal keyfisi yapabilirsiniz. (Fiyat sezona göre değişiyor)
Ohrid Summer Festival: Her sene 12 Temmuz – 20 Ağustos aylarında düzenlenen festivale katılmak değişik bir deneyim olabilir..
Ohrid sokaklarında kaybolmak.. Kesinlikle bir tecrübe. Tüm sokaklar birbirine çıkıyor ve çok benziyorlar. Zaten bi şekilde bu tecrübeye dahil olacaksınız. Merak etmeyin kaybolmazsınız, şehir çok küçük..
Ohrid Gölünde suya dalmak… Denize girmek diyemiyoruz göl olduğu için ama siz anladınız. Echo Beach, Kaneo Beach gibi kafelerin önünden ya da badozlama boş bulduğunuz bir yerden kendinizi suya atın. Pişman olmayacaksınız…
Ohrid Gölü kenarında biraz göl manzarasının tadını çıkartmak…
OHRİD’ DE NE YENİR? NE İÇİLİR?
Balkan köftesi, alabalık başta olmak üzere balık başlıca yiyebileceğiniz yemekler. Balkan usulü kuru fasulye (tavče gravče) de Ohrid’de şans verebileceğiniz başka bir ana yemek olabilir.. Ayrıca kahvaltı ya da atıştırmalık olarak böreği tercih edebilirsiniz. Türk kahvesi ise tahmin edeceğiniz üzere vazgeçilmezimiz. Makedonya’nın meşhur Tikveş Alexandria şarabı başta olmak üzere şaraplaar ve Balkanların erik rakısı Sljivovica da bir başka Makedonya’nın olmazsa olmaz içeceklerinden. Tatlı olarak bizce Balkanlar’da hep dondurma!!!
Ohrid yeme içme mekanı önerileri ise:
- “Bildiğim şeyi yiyeyim” derseniz, Ohrid çarşısında Türk yemekleri satan Türkçe adlarıyla kebapçı, çorbacı zaten göreceksiniz.. Ohrid Meydanı’nda ise kafe/ restoran ve dondurmacılar atıştırmalık olarak tercih edilebilir. Ya da bizim yaptığımız gibi Ohrid Limanı’nda yanınızda getirdiğiniz atıştırmalıklarla piknik yapabilirsiniz..
- Restoran Antiko: Eski şehir merkezinin içinde yer alan, surun altındaki Restoran Antiko otantik ve geleneksel Makedon yemeği denemek isteyenler için tercih edilebilir. Kuru fasülyesi özellikle iyiymiş.. Adres: Tsar Samoil, Ohrid 6000, Macedonia (FYROM)
- Restoran Chun: Bir de “hazır göl kenarındayım deniz mahsülü yiyelim” derseniz hemen göl kenarında yer alan harika manzarasıyla Restoran Chun‘u tercih edebilirsiniz. Adres: Kosta Abrash 4, Ohrid, Macedonia (FYROM)
OHRİD’ DE ALIŞVERİŞ: OHRİD’ DEN NE ALINIR?
Ohrid Gölün’den çıkan inci. Çarşıda gezerken neredeyse her yerde inci satıldığını göreceksiniz. Sahteleri de oldukça varmış. Sertifikasını sormadan almayın deriz. Bir de geleneksel kıyafetler de bir diğer Ohrid hediyelik eşyası olarak düşünülebilir..
OHRİD’ DE NEREDE ALIŞVERİŞ YAPILIR?
Ohrid eski çarşı caddesi birçok opsiyon bulabilirsiniz. Bir de dağınık olarak sokak aralarında farklı dükkanlar gözünüze çarpacak… Özel bir tercihimiz yok yani..
OHRİD ŞEHİR TURU
Ohrid rotamıza güzergahımızın başında yer alan tekke ile başlıyoruz…
Zeynel Abidin Paşa Camii ve Pir Mehmet Hayati Hazreti Halveti Tekkesi: 15 yüzyılda inşa edilip, tasavvuf merkezi olarak kullanılmış. Tika tarafından 2012 yılında çevre düzenlenmesi yapılmış..
Çınar Ağacı: Ohrid Eski Çarşı Caddesi’nin başlangıcında yer alan çınar ağacının neredeyse Ohrid’in 1000 senelik olduğu söyleniyor. Ohrid’in simgesi sayılacak çınar ağacının gölgesi aynı zamanda buluşma noktası görevini üstlenmiş.
Ali Paşa Camii: 19. Belgrad veziri Ali Paşa tarafından onarıldığı için bu adı almış. Bizim Ohrid turumuzda camii TC. Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün donatör ve kontrolünde restorasyondaydı. Aralık 2018’e kadar süreceği yazıyordu..
Ohrid Meydanı: Eski Çarşı Caddesi’nde yürümeye devam ederken bir anda geniş bir meydan göreceksiniz. Cadde ile kesişiminde kafe ve restoranlarda mola verebilirsiniz. Dondurmacı!! diye hatırlatalım yine burada..
Robevi Evi (Robevi House): Ohrid evlerinin mimarisinin görülebileceği müzeye çevrilen evlerden.. Evin sahipleri Konstantin ve kardeşi Atanas Robevi, Manastır’a göç etmeden önce 18. yüzyılın sonlarına kadar burada oturmuşlar. Daha sonra bu evi yazlık olarak kullanmışlar. Robevi Evi, II. Dünya Savaşı’ndan sonra koruma altına alınıp ulusal müze ilan edilmiş.
National Workshop For Handmade Paper (Lupco Panevski): İçerisi mis gibi kağıt kokan, eski yöntemlerle kiraz ağacından kağıt yapım atölyesi. Kartpostal gibi kağıttan hediyelik alabilirsiniz.
Ayasofya Kilisesi (Saint Sophia): Dünyada 3 tane Ayasofya Kilisesi varmış. Biri de Ohrid’de. Evliya Çelebi’nin anlatımında Ohrid’in fethinden sonra adı Fethiye Camii olmuş.. Ohrid Gölü manzarasıyla konumu muazzam.. İçine girmeseniz de olur…
Aziz Varvara Kilisesi (St. Varvara Church): 1965 yılında taştan yapılmış bu küçük Ortodoks kilisesi, Antik Tiyatroya giderken Ilindenska Sokağı’nın üzerinde yer alıyor. Nedir önemi derseniz, içinde renkli resimlerin de yer aldığı kilise bizi sanki kendine çekti.. Zaten yolunuzun üstünde, bi alıca gözle bakın deriz. Bakalım sizde de aynı etkiyi yaratacak mı..
Ohrid Antik Tiyatro: Makedonya’nın Helenistik dönemden kalan tek tiyatrosu. Dışarıdan görmeniz de yeterli olacak.. Mevsimine göre konserler ve etkinlikler düzenleniyor..
Samuel Kalesi (ya da Ohrid Kalesi): Deniz seviyesinden 700 metre yükseklikteki konumu ile Ohrid Gölü manzarası için bir başka güzel yer. Ama daha iyi görmek için merdivenlerden surların üstüne çıkmak gerekir.
Saint Pantelejmon Manastırı ya da St. Clement Manastırı: Dünyadaki en eski Slav manastırı. Bu kilise sadece Makedonya için değil, tüm Slavlar için kutsal sayılıyor: 6. yüzyılda Balkanlara göç eden Slavlar, Pagan inanışına sahipmiş. 9. yüzyılda Bizans İmparoturu’nun emriyle Aziz Kyrillos ve Aziz Methodios kardeşler görevlendirilir ve Hristiyanlığı yaymak için Ohrid’e gelirler. Bunun için de Kiril alfabesini oluşturma üzerinde çalışırlar. Doğu kilisesi bu kardeşleri havari olarak ilan etmiştir. Aziz Kirillos ve Metodios’un Anıtı da burada yer alıyor. Plaošnik olarak geçen bu bölgede Sinan Paşa Türbesi de yer alıyor.
Aziz Yuhanna Kilisesi (Sveti Jovan Kaneo Kilisesi ya da Saint John Church): Tepenin üstünde Ohrid Gölü manzarası harika olan kiliseyi Oscarlı film Yağmurdan Önce’den hatırlayabilirsiniz.. Tam olarak hangi tarihte yapıldığı bilinmese de, 13. yüzyılda yapıldığı tahmin ediliyormuş. Manzarası için gitmeye değer..
Grigor Prlichev Evi (Grigor Prlichev House): 19. yüzyılın ilk yarısında inşa edildiği düşünülüyor. 2000 yılında restore edildikten sonra tekrar müze olarak açıldı.
OHRİD’ DE EĞLENCE VE GECE HAYATI
Makedon tarzı tavernalar Ohrid gece hayatının vazgeçilmezi.. Tabii ki turistik. Geleneksel kostümleri ve folklörü Makedon rakısıyla karışınca eğlenceli dakikalar sizi bekliyor..
OHRİD YAKININDA GEZİLEBİLECEK DİĞER YERLER: ALTERNATİF TURLAR
Sveti Naum: Sadece manzarasıyla ve tarihiyle kilise değil, Kilisenin eteğindeki göl ile de muhteşem. Kilise 1100 yıllarında yapılmış ve UNESCO koruma listesinde yer alıyor. Kilise ismini Kirli alfabesinin yaratıcısının (yani Aziz Kliment’in) öğrencisi olan Aziz Naum’dan alıyor. Vefatıyla buraya defnedilmiş. 30dk uzaklıkta. Milli parkta yer alan gölde 2.5 Euro’ya sandal turu yapabilirsiniz.
Adres: Р501, 6320, Macedonia (FYROM)
Sudaki Müze (Museum on Water): Ohrid Gölü kıyısındaki Pestani köyünün “Plocha Michov Grad” bölgesindeki su altı arkeolojik araştırmalar müzesi, su altındaki kültürel mirasları, katınlıları araştırıyor. Aynı bölgede dalış okulunun olması hiç de sürpriz değil tabii.. Müze dışarıdan kalasların üzerine kurulmuş balıkçı kasabasını andırıyor. Hatta Hong Kong’taki Lantua Adası ‘nı hatırlattı bize.
Adres: Village of Peshtani, Gradishte, 6000 Ohrid.
OHRİD GEZİ NOTLARI
- Yağmurdan Önce (Before the rain) filminin çekildiği yeri Ohrid tekne turunda görebilirsiniz.
- Kendinizi şehrin ritmine bırakın. Ohrid gezilmesi gereken yerler zaten çok değil o yüzden kasmadan takılın..
- Kesinlike yazın gitmeyin. Resmen Eminönü’de insan kalabalığında bir yerden bir yere savrulmak gibi, tansiyonunuz zıplamasın..