BATUM EKONOMİK GEZİ REHBERİ
Hopa’ dan ötede 8 saat..
Gürcistan’ ın 2. büyük şehri Batum’ da, Ülkemizi Gürcistan’ a bağlayan Sarp sınır kapısının ötesinde Çoruh Nehri’ nin Karadeniz’ e dökülen yerine konumlanmış.
Kanuni Sultan Süleyman zamanında Osmanlı egemenliğine geçen ve 314 yıl boyunca Osmanlı himayesinde kalan Batum’ dan tarihte, İ.Ö. 4. yüzyılda da bahsediliyor. Acara Özerk Cumhuriyeti’ nin başkenti olan Gürcistan’ ın sahil şehri, 1877-1878 Osmalı- Rus Savaşı sonrasında imzalanan Berlin Antlaşması sonrasında Rusya’ nın himayesine geçti. 1991 yılında ise, tam bağımsızlığını elde etti.
Gürcistan’ daki 3 özerk devletten birisi olan Acara Özerk Devleti’ nin başkenti olan Batum, tarihi boyunca farklı devletlerin himayesinde farklı kültür ve dinlerin mozaiğini yansıtıyor bize. Şehir merkezinde sürmekte olan yeniden yapılanma çalışmaları çoğunlukla Türk mühendislerin eseri. Şehirde tarihi yerler korunarak restorasyon çalışmaları hızla devam ederken bir yandan da havuz fıskiyeleri ile süslenmiş, geniş caddeleri ve park kültürünün 7 km’ lik Batum Bulvarı’ na komşuluk ettiği Batum’ da, şehir planlaması muazzam. Keşke bizim Türk mühendisler gördüklerini Türkiye’ ye de getirselermiş demeden edemiyoruz ve Hopa’ dan ötede 8 saat geçirdiğimiz Batum gezi rehberimize başlıyoruz…
Batum’ un aşk kokan bir şehir olduğunu aklımızda tutarak…
BATUM’ A ULAŞIM: BATUM’ A NASIL GİDİLİR?
Eğer Doğu Karadeniz Turu yapmayı planlıyorsanız mutlaka Batum’ u da bu tura dahil etmelisiniz.
- Araç ile: Batum’ a gitmek için Doğu Karadeniz otobanını dümdüz takip ettikten sonra, Batum’ a Sarp sınır kapısında uzun süre kuyrukta bekledikten sonra araç ile girmek sağlanıyor. Biz sabahın 5′ inde sınır kapısındaydık ve kuyruk 2 km kadar uzunluğundaydı. Bunu bildiğimiz için, aracımızı sınır kapısına gelmeden özel ve korunaklı bir otoparkta bıraktık. 4 saatten sonrası için 25 TL kadar bir ücreti var.
Ve sınırı yürüyerek geçtik.. Türk sınırının ötesinde yani Sarpi’ de sizi taksiler ve Gürcü otobüsleri karşılıyor olacak.Bu arada döviz bürosu, restoranlarla karşılaşacağınız Sarp’ ın öte tarafı sizi şaşırtmasın. Sarpi ‘ de Gürcüler her şeyi düşünmüş 🙂 Otobüsle 1 Lari’ ye ya da taksi ile 30 TL’ ye, yaklaşık 18 km ötedeki Batum şehir merkezine gidebilirsiniz. Taksicilerin neredeyse hepsi Türkçe konuşuyor, konuşmuyorum diyenler de anlamamazlıktan geliyor diyebiliriz. Aman milli dedikodu yapmayın 🙂
- Uçak ile: THY’ nın İstanbul Batum direkt uçak seferleri var. Ayrıca Sabiha Gökçen Havaalanı’ ndan Pegasus ile, Batum’ a aktarmalı ucuz uçak bileti bulabilirsiniz. Georgian Airways ise Rusya’ dan Batum’ a seferleri ile ulaşım imkanı sağlıyor. Batum Havaalanı (Batumi International Airport)’ ndan 9 ve 10 numaralı otobüsleri ile şehir merkezine gelebilirsiniz. 10 numaralı otobüs sahilden gittiği için özellikle tercih sebebi olabilir 🙂 Otobüs biletini, otobüsün içinde şöförden temin edebilirsiniz.
- Otobüs ile: Batum’ a Rize şehir merkezinden ya da Rize’ nin Çayeli gibi büyük ilçelerinden otobüs seferleri neredeyse her gün düzenleniyor. Rize şehir merkezinden Sarp sınır kapısı 109 km uzaklığında. Yani yaklaşık 1.30 saatte sınırda olabiliyorsunuz. Rize’ deki neredeyse her otobüs şirketinin Batum’ a seferini söylemek yanlış olmaz. Çünkü öyle 🙂 bir ad verecek olursak Lüks Karadeniz otobüs firması bu işi iyi biliyor. Seferleri görmek için tıklayın. Ayrıca Trabzon’ dan da otobüs ile Batum’ a gitmek mümkün. Govego ‘ dan otobüs firmaları ve seferlerini inceleyebilirsiniz.Rize Batum, Trabzon Batum otobüs bileti fiyatları ise yaklaşık 20 TL’ den başlıyor. Gitmeyeni dövüyorlar resmen 🙂
- Tren ile: Gürcistan içinde Georgian Railways ile farklı şehirlerden Batum’ a gelebilirsiniz. Kompartımanlarda güvenlik açısından denetçi yer alıyor.
- Cruise ile: Ukrayna’ dan UKR Ferry yolcu gemileri ile Batum’ a gidebilirsiniz. Detaylı bilgi için tıklayın.
BATUM ŞEHİR İÇİ ULAŞIM
Batu şehir turu yürüyerek en fazla 2 saatte bitebilir. Tabii sizin hızınıza bağlı olarak bu saat değişebilir.. Şehir içinde ulaşım için toplu taşımaya ihtiyaç duymayacaksınız. Ama ihtiyacınız olursa da, taksi, ortalama 1 Lari’ ye otobüs ve 0.50 Lari (Yani tetri)’ ye de minibüs (Marshutkas) ile şehir içinde ulaşım sağlayabilirsiniz. Biletinizi otobüs veya minibüse binince şoförden temin edebilirsiniz.
BATUM’ DA KONAKLAMA: BATUM’ DA NEREDE KALINIR?
Batum şehir merkezinde bir çok otel ve hostel yer alıyor… Batum sahilinde yer alan 6 May Park’ ının özellikle sağ tarafında otel seçenekleri neredeyse yan yana uzuyor. Batum’ da kumar kültürünün de yer aldığını hesaba katacak olursanız, lüks otellerde ve resort otellerde konaklama imkanları çok fazla. Radisson Blu Hotel, Hilton Batumi, Batumi World Palace, Istanbul Hotel bunlardan bazıları. Fiyatlar bütçeye göre değişmekle birlikte, geceliği ortalama 116 TL ‘ ye gayet en az 4 yıldızlı otelde kalabilirsiniz. Tabii yaz sezonunda fiyatlar artacaktır.. Dikkat etmeniz gereken şey ise, sizin turist olduğunuzu anlayıp yanınıza gelecek olan fırsatçılar ucuza ev kiralayabileceğinizi söyleyebilir. Siz fırsat vermeyin ve uzak durun..
BATUM’ DA KESİNLİKLE YAPILMASI GEREKENLER
- Biskilet turu: Sahilde iki kişilik bisiklet ile dolaşmak bahar ve yaz ayları için, Batum’ u keşfetmenin en ideal yolu. Ayrıca, Batum sahilinde bisiklet yolu da gayet güzel..
- Plaj keyfi: Yazın kendinizi kaliteli plajlardan Karadeniz’ in sularına bırakmaya ne derseniz? Kesinlikle değer.
- Casino: Batum kumar şehri. Özellikle sahilde yer alan lüks otellerin kumarhanelerinde şansınızı deneyebilirsiniz. Ya çıkarsa 🙂
- Benzin! Çok ucuz. Boş depo ile gidin, depoyu doldurun gelin 🙂 Bizim Türkler cıvkını çıkarmamış olsaydı, eskiden bidonla da benzin getiriliyormuş. Hiç şaşırmadık…
- Batum Teleferik (Batumi Cable Car): Batum’ u kuş bakışı seyretmek için ideal bir tur.
- Batum Bulvarında yürüyüş: Sadece yürüyüş olarak düşünmeyin 7 km’ lik sahil şeridinde bir yandan plajlar sizi cezbederken bir yandan da Batum’ un en önemli turistik yerlerini görme şansına sahipsiniz bu parkurda…Hatta bulvarda hamağa binerek dingin Karadeniz havasını bile koklayabilirsiniz…
BATUM’ DA NE YENİR? NE İÇİLİR?
Gürcü yemeklerinin namını duymayanlar için söyleyelim, yemekler bir harika 🙂 Batum şehir merkezinde bir çok Türk Restoranı göreceksiniz. Ama şansınızı Gürcü yemeklerinden yana kullanmanızı tavsiye ediyoruz. Çünkü Batum’ un başkenti olduğu özerk Acara (Ajara) bölgesi deniz, kumar turizminden başka yemek turizmi ile de meşhur… Özellikle tatmadan dönmemeniz gereken Batum yemekleri;
- Batum pidesi yani Khachapuri: En küçük boyu 4 Lari iken en büyük boyun yani Titanic Adjarian 15 Lari civarında. İlavesine ve boyutuna göre değişiyor fiyatları. Aslında peynirli pidenin üstüne yumurta kırılarak yapılıyor.
- Achma yani bizim börek
- Satsivi: Soğuk servis edilen hamur kıvamında Çerkez tavuğu. Tsivi, Gürcüce soğuk anlamına geliyor.
- Mtsvadi: Gürcü usulu şiş kebapta şaşlık. Genellikle mangalı yapılıyor.
- Mchadi: Gürcü usulü mısır ekmeği. Genellikle Lobio ve Ajara Peyniri ile yenmesi tavsiye ediliyor.
- Khinkali: Gürcü mantısı.
- Chkmeruli: Sarımsak soslu tavuk.
- Pkhali: Fasulye, patlıcan, ıspanak gibi birçok sebzenin ezilmesi ile yapılan yemek. Üstüne ceviz ve sızma zeytin yapı ile servis ediliyor.
- Borano: Mısır unu, yumurta ve peynirden yapılan tatlı
- Malakhto: Geleneksel fasulye yemeği, yeşil üzüm suyu olan İsmiri sosuyla servis ediliyor.
- İakhni: Unla eti pişirilmesi
Vee kumda Gürcü kahvesi yani bizim Türk kahvesinin Gürcü versiyonunu kesinlikle tatmalısınız. Yanında da Ajarian Baklavası. Ayrıca Ajarian şaraplarını da akşamleyin, sahildeki piano barlardan birinde fonda müzik eşliğinde denemenizi öneriyoruz.
Batum kafe ve restoran için mekan önerilerimiz ise;
- Tiyatro Meydanı’ nı manzaralı Coffeetopia hem nezih havası hem de Türkçe bilen garsonları ile mola vermek için ideal. Ayrıca free wi-fi var 🙂
- Restaurant Old Imereti ise deniz kenarında şık bir restoran.
- Old Ship: Batum sahil yürüyüş yolunda adı gibi eski bir gemi olan restoran manzarası ve atmosferi ile dikkat çekici.
- Şehir parkının içinde ve sahile yürüyüş mesafesinde Sheraton Batumi’ nin yanı başındaki Cafe Gardens, şehir merkezinde olduğunuzu unutturacak dinlendirici bir atmosfere sahip.
BATUM’ DA ALIŞVERİŞ
Batumi Plaza alışveriş merkezi hem konum olarak Batum şehir merkezinde yer alıyor hem de birçok markayı bir arada görebilmenize imkan tanıyor. Bir diğer alışveriş merkezi olan Metrocity Forum ise Batum’ un en büyük alışveriş merkezi. Eğer alışveriş merkezi olmasın diyorsanız, E-70 ile (Yani Batum’ un ana caddesi ya da E-5 gibi düşünebilirsiniz) sahil arasındaki Batum şehir merkezinin nabzının attığı bölgede butik dükkanlar, antikacılar, tasarım dükkanları ve daha bir çok alışveriş mağazası bulabilirsiniz… Özellikle Nikoloz Baratashvili Caddesi‘ ni ve paralel caddelerini tavsiye ediyoruz..
BATUM ŞEHİR TURU
Öncelikle Sarpi sınır kapısından girdikten sonra, uğrayacağınız ilk durak Gonio olacak. Boş ver demeyin çünkü 1 yol var ve o da zaten önünden geçiyor 🙂 Burası küçük bir sahil kasabası. Küçük bir kasaba olsa da tarihi mirası büyük. Çünkü Çoruh Nehri’ nin altından aktığı taş köprü olan Gonio Köprüsü ve Roma Döneminden kalan ve Osmanlılar’ ında vaktinde kullandığı Gonio- Apsaros Kalesi (Gonio-Apsarosi fortress) burada yer alıyor. Ayrıca kalede, Hz. İsa’nın on iki havarisinden olan St. Mathias`ın mezarı da yer alıyor.
Batum şehir merkezine girmeden tarih kokusu almaya başlamış oluyoruz. Bu kokuyu unutmayın. Çünkü Batum şehir merkezi’ nde çok hissedemeyeceksiniz 🙂 Evet her ne kadar tarihi çok eskilere dayansa da, Batum tarihi açıdan çok büyük bir mirasa sahip bir şehir değil. Fakat bu bizim için ilk defa iyi bir şeydi. Çünkü Batum gezilecek yerler listemizi bitirdikten sonra, parkların, sahil yürüyüş yolunun tadını çıkarabildik. Havadan yana şanssız olduğumuz için, bu durum duble işimize yaradı 🙂
Bu arada Batum’ da aradığınız bir turistik mekanı bulmanız çok kolay, çünkü her yerde İngilizcesi de yazan kahverengi tabelalar işinizi çok kolaylaştıracak… Ve neredeyse Batum’ da görülmesi gereken her yer bir alanda toplanmış… Böylece Batum Arkeoloji Müzesi (Batumi Archeological Museum)’ ne el sallayarak,
Batum görülecek yerler listesi: Tarihi Orta Camii (Orhan Camii), Piazza Meydanı, St. Nicholas Kilisesi, Ermeni Apostolik Kilisesi, Avrupa Meydanı, Astronomik Saat, Tiyatro Meydanı ve Meryem Ana Katedrali (Virgin Mary Church), Porta Batumi Tower, Colonnades Batum, Batum Limanı, Batum Fener Kulesi, Alfabe Kulesi, Aşk Heykeli (Ali ve Nino Heykeli), Ferris Wheel (Dönme dolap) ve Chacha Saat Kulesi (Chacha Tower)
İlk defa gidenler için Batum’ da mutlaka görmeniz yerlerden oluşan, Batum gezi rehberine başlıyoruz..
1- Tarihi Orta Camii (Orhan Camii): Batum’ da ayakta kalan tek cami, altın yaldızlı kubbesi ile Batum şehir merkezinde yer alıyor. Faaliyetini Kuran Kursu ve Müftülük olarak gösteriyor.
2- Piazza Meydanı (Piazza Square): Kafe ve restoranların yer aldığı geniş meydan, Madrid‘ in geniş meydanlarını anımsatıyor..
3-St. Nicholas Kilisesi: Osmanlı Döneminde inşaatı başlanan kilisenin taşları Trabzon’ dan getirtilmiş ve çan kulesi olmaması şartıyla yapımına izin verilmiş.
4- Ermeni Apostolik Kilisesi: Sovyet Rusya zamanında planetaryum olarak kullanılan kilisenin orijinali ahşapmış. 1992 yılında kilise olarak hizmet vermeye devam etmiş.
5- Avrupa Meydanı (Europe Square): Şehrin en gözde meydanının ortasında, Kafkas mitolojisini temsil eden Medea heykeli yer alıyor.
6- Astronomik Saat (Astronomic Clock): Avrupa Meydanı’ na çıkarken köşedeki Eski Gürcistan Devlet Bankası (Old National Bank of Georgia) Binası’ nın üstünde yer alıyor.
7- Tiyatro Meydanı: Geniş meydanın ortasında altın yaldızlı Poseidon Heykeli ve hemen arkasında Opera ve Tiyatro Binası, yan tarafında ise 3 kubbesi ile Batum Katedrali olarak bilinen Meryem Ana Katedrali (Virgin Mary Church) yer alıyor.
Lüks deniz manzaralı rezidans Porta Batumi Tower‘ ı arkamıza alarak, yönümüzü Nikoloz Baratashvili Caddesi (Batumi Boulevard 1884)’ dan Batum Bulvarı (Batumi Boulevard)’ nın olduğu Batum sahil şeridine çeviriyoruz.. İtalya’ daki yapılardan örnek alınarak inşa edilen, yeşillikler içindeki parktan denize açılan kapı Colonnades‘ ın sütunları arasından geçiyoruz. Bir diğer Colonnades ise, Nurigeli Gölü‘ nün olduğu May 6 Park‘ ın girişinde yer alıyor.
Biz rotamıza May 6 Parkı’ nı geride bırakarak devam ediyoruz…
8- Batum Limanı (Batumi Pier):
9- Batum Fener Kulesi (Batumi Lighthouse): 1863 yılında Osmanlıların inşa ettirdiği fener.
10- Alfabe Kulesi (Alphabet Tower): DNA şeklindeki Gürcü alfabesinin olduğu kule.
11- Ali ve Nino Heykeli (Aşk Heykeli): Azeri Ali ile Gürcü Nino’ nun Sovyet Rusya’ nın yıkılması ile ayrı düştükleri aşkı temsil eden heykel tam bir sanat eseri. Her 10 dakikada bir, birbirlerine doğru hareket ederler ve sonunda ayrı düşerler.
12- Ferris Wheel (Dönme dolap): 10 dakikalık bir tur ile Batum manzarası izleyebilirsiniz.
13- Chacha Saat Kulesi (Chacha Tower): İzmir’ deki Konak Saat Kulesinin benzeri olan kuleden, 19:00 itibariyle Chacha içkisi aktığı için bu adı almış.
Ayrıca Batum’ da yer alan diğer görülecek yerler ise;
- Batum Botanik Parkı: Golf arabası kiralayarak da gezebileceğiniz 110 hektar büyüklüğündeki park, dünyanın en büyük botanik bahçeleri arasında sayılıyor. Mtsvane bölgesinde yer alan park, Batum şehir merkezine 9 km uzaklıkta.
- Mtirala Milli Parkı: Acara Özerk Bölgesi’ nde yer alan Batum’ un en önemli milli parklarından biridir. Doğa yürüyüşü sevenler için tavsiye edilir..
BATUM’ DA EĞLENCE VE GECE HAYATI
Gece hayatına doyacağınız, yerinizde duramayacağınız, çok kudurunca kendinizi serin sulara koşarak bırakacak uzaklıkta mekanlar… Batum gece hayatı yıkılıyorrrr desek yeridir 🙂 Ne ararsanız var Batum’ da gece hayatına dair… Deniz kenarında yer alan Batum Bulvarı’ nındaki Discorium Night Club ve paralelindeki Sector 26, yine Karadeniz kıyısında fakat ters istikamette kalan Boom Boom Beach bunlardan sadece bazıları. Not edin ve geceye devam edin 🙂
BATUM YAKININDA GEZİLEBİLECEK DİĞER YERLER: ALTERNATİF TURLAR
Gürcistan’ ın 3. büyük şehri ve eski Colchis‘ in başkenti Kutaisi‘ de, UNESCO Dünya Mirası Listesinde olan Bagrati Cathedral ve Gelati Monastery de yer alıyor. Diğer Gürcistan şehirlerinden Stalin’ in doğduğu şehir olan Gori ve Gürcistan’ ın başkenti Tiblis de görülmesi gereken yerler arasında yer alıyor. Borjomi, Mtskheta, Akhaltsikhe, Sukhumi ve Telavi ise Gürcistan’ ın diğer şehirleri..
BATUM GEZİ NOTLARI:
- Pazarlık yapın! mutlaka ama mutlaka. Özellikle Sarp sınır kapısından şehir merkezine gelmek için taksi tutacaksanız, taksinin ücreti 30 TL’ den fazla olmasın.
- Direksiyonlar her iki tarafta da olabiliyor. Gayet rahat bir şekilde trafikte akıp gidiyorlar. Tek sıkıntı taksi tuttuysanız bir anda kendinizi ön koltuğa geçecek iken, şoför koltuğunda bulabilmeniz 🙂
- Gürcistan ile ilgili şehir efsanelerinden biri de araca bilinçli olarak çarpıp, sizi zor durumda bırakıyorlar ve gerek Türkiye’ ye dönmeniz için arabayı yaptırmada gerekse olay mahallinde sizden para koparmak. Biz karşılaşmadık ama böyle bir şey duyduk.
- Batum plajları: 7 km’ lik sahil şeridi boyunca uzanan taşlı plaj tam anlamıyla keyiflik. Iveria Beach, My Black Sea Beach gibi sahil yürüyüş yolunun hemen yanında uzanan plajların yaz ayında tadının çıkarılması ve hakkının verilmesi tavsiye edilir 🙂
- Batum para birimi olan Gürcistan Larisi (GEL) yaklaşık 1.30 TL oluyor. Yani 1 GEL =1.30 TL (2016 Ekim)
- Batum’ a Sarp sınır kapısından geçmeden aklınızda bulunsun:
- 18 yaş altı kişiler, ailesi ile birlikte Sarp’ tan geçmeyecekler ise, Noterden onaylı MUVAFAKATNAME almaları gerekiyor.
- Sarp Sınır Kapısı’ ndan Resimli ve TC. Kimlik Numarası yazılı nufus kağıdı ile geçilebilir. Ehliyet ya da pasaport ile değil!
- Yurt dışı çıkış harcı olan 15 TL’ yi ödeyip (2016 Eylül fiyatı) ad, soy ad ve TC. Kimlik Nosu’ nu yazdığınız bir kağıdı dolduruyorsunuz.
- Yanınızda ilaç olmasın.
- OHAL’ den dolayı kamu personelinin çalıştığı kurumdan imzalı belge alması gerekiyor.
KAYNAKLAR
- http://gobatumi.com/en/home